USG ginekologiczne wykonywane jest zazwyczaj przezpochwowo. W szczególnych przypadkach możliwe jest wykonanie badania sondą przezbrzuszną (badanie wykonywane z pełnym pęcherzem moczowym).
Badanie polega na ocenie położenia macicy w miednicy mniejszej, jej kształtu oraz wymiarów. Analizie podlega również grubość śluzówki macicy (endometrium) oraz jej cechy morfologiczne. Badane są również jajniki, ich wielkość oraz budowa.
Wskazania:
- bolesne miesiączkowanie
- diagnostyka niepłodności
- zaburzenia miesiączkowania
- diagnostyka krwawień międzymiesiączkowych
- diagnostyka bólów w podbrzuszu
- uzupełnienie badania ginekologicznego
- kontrola wkładki wewnątrzmacicznej
Co możemy rozpoznać badaniem USG ginekologicznym?
Podczas badania USG ginekologicznego możemy rozpoznać:
- wady macicy min. macicę dwurożną, przegrodę w macicy
- mięśniaki
- polipy w jamie macicy
- przerost endometrium (podejrzenie nowotworu)
- zmiany torbielowate lub lite w obrębie jajników
- wodniaki jajowodów
- wczesną ciążę wewnątrzmaciczną (ok 5 tyg ciąży)
- ciążę pozamaciczną
Przygotowanie
Na ogół nie jest potrzebne specjalne przygotowanie do badania.
Prawidłowa ocena macicy.
USG HyCoSy – drożność jajowodów
Badanie drożności jajowodów jest jednym z podstawowych badań w diagnostyce niepłodności żeńskiej.
Badanie to może zostać wykonane:
• metodą histerosalpinosonografii kontrastowej (HyCoSy) z wykorzystaniem badania ultrasonograficznego do obrazowania podanego kontrastu. Badanie umożliwia ocenę jamy macicy oraz drożności jajowodów
• przy użyciu promieni rentgenowskich (klasyczne HSG).
W Przychodni specjalistycznej Fourmed wykonujemy badanie metodą HyCoSy. Badanie jest bezpieczne i stosunkowo mało inwazyjne. Nie wymaga stosowania promieniowani rentgenowskich, a zastosowany kontrast nie wywołuje reakcji alergicznych i nie jest toksyczny dla gamet i zarodków. Bezpieczeństwo podania kontrastu w asyście ultrasonografii sprawia, że nie ma przeciwskazań do starania się o ciążę w cyklu, w którym przeprowadzono HyCoSy.
Zabieg polega na zobrazowaniu przemieszczającego się kontrastu podawanego przez szyjkę macicy. W prawidłowym narządzie rodnym droga kontrastu przebiega pomiędzy macicą, a jamą brzuszną w okolicach jajników. Obserwacja przepływającego kontrastu pozwala wykryć patologie jamy macicy, oraz jajowodów, które mogą być przyczyną niepłodności.
Badanie wymaga poprzedzającej konsultacji lekarskiej w celu określenia zakresu niezbędnych badań przygotowawczych.
Film pokazowy SonoHSG – Exem Kit
USG Dna miednicy mniejszej/ USG uroginekologiczne
USG uroginekologiczne wykonywane jest zarówno przezpochwowo jak i przezbrzuszne. Na badanie pacjentka zgłasza się z wypełnionym pęcherzem moczowym aby lekarz mógł właściwie ocenić nasilenie objawów oraz odpowiednio przeprowadzić badanie. Badanie jest niezbędnym elementem diagnostyki w chorobie nietrzymania moczu oraz wypadania narządu rodnego.
Nietrzymanie moczu to często spotykany problem w praktyce ginekologicznej. Niezwykle krępujące dla kobiet jest popuszczanie moczu zdarzające się podczas wysiłku, kaszlu czy śmiechu. Dodatkowo szczególnie u kobiet które miały kilka porodów współistnieje wypadanie narządu rodnego polegające na wpuklaniu się narządów miednicy mniejszej do pochwy. Narządami tymi są macica, pęcherz moczowy i jelita. Do tego typu problemów dochodzi, gdy osłabieniu ulega aparat utrzymujący narządy miednicy mniejszej czemu sprzyja wywiad licznych, trudnych porodów, otyłość, dźwiganie ciężarów, przewlekły kaszel. Nie bez znaczenia jest proces starzenie się, zwłaszcza po menopauzie, prowadzący do zmniejszenia elastyczności tkanek dna miednicy.
Ultrasonografia dna miednicy jest cennym elementem diagnostyki nietrzymaniu moczu. Dzięki tej metodzie możliwe jest uwidocznienie ewentualnych uszkodzeń powięzi i mięśni dna macicy. Najważniejsza jest możliwość czynnościowej oceny zmian zachodzących w położeniu narządów miednicy mniejszej w spoczynku, przy napinaniu mięśni dna miednicy oraz przy parciu. Dzięki temu możliwa jest ocena przyczyn nietrzymania moczu, odróżnienie przypadków wymagających leczenia farmakologicznego od tych gdzie jest możliwe leczenie operacyjne. USG dna miednicy umożliwia wybranie najlepszej metody postępowania w tej przypadłości.
Badanie to jest niezbędne przed decyzją o sposobie leczenia: fizjoterapia dna miednicy, farmakologia, czy leczenie operacyjne.
USG ciąży 6-10 tygodni
Badanie USG wczesnej ciąży wykonywane jest zazwyczaj w celu potwierdzenia ciąży. Jest niezwykle przydatne u pacjentek z nieregularnymi cyklami miesiączkowymi w celu ustalenia wieku ciąży oraz prawdopodobnego terminu porodu (PTP).
Jakie parametry są ocenia podczas badania?
- lokalizacja pęcherzyka ciążowego
- wielkość pęcherzyka ciążowego GS
- obecność pęcherzyka żółtkowego YS
- wielkość zarodka na podstawie CRL
- ocena czynności serca FHR
- ocena trofoblastu
- ocena kosmówkowości w ciąży wielopłodowej
- ocena budowy macicy i jajników
Jak wykonywane jest badanie USG do 10 tygodnia ciąży?
Badanie powinno być wykonane sondą przezpochwową.
Jak przygotować się do badania?
Nie jest potrzebne specjalne przygotowanie do badania.
USG ciąży 11-14 tygodni
Badanie USG wykonywane jest pomiędzy 11 a 14 tygodniem ciąży, często nazywane badaniem USG genetycznym. Polega na szczegółowej ocenie rozwoju i anatomii płodu. Podczas tego badania możliwa jest ocena ryzyka wystąpienia wad genetycznych u płodu tzw. trisomii. Najczęstszą jest zespół Downa, a ryzyko wystąpienia tej choroby wzrasta wraz z wiekiem ciężarnej.
Pełne badanie składa się z dwóch części:
- badanie USG z oceną markerów chorób genetycznych
- tzw. test PAPPA- badanie krwi z oceną stężenia w osoczu białka PAPPA oraz wolnej podjednostki β-hCG
Jakie parametry są oceniane podczas badania?
W trakcie badania USG w 110-136 tygodnia ciąży określa się budowę i rozwój płodu.
Ocena anatomii płodu polega na określeniu kształtu główki, ocenie splotów naczyniówkowych oraz echa środkowego, ocenie profilu twarzy, ocenie położenia serca, obecności narządów jamy brzusznej jak żołądek, pęcherz moczowy, ocenie przyczepu pępowiny oraz jej naczyniowości, a także ocenie kończyn płodu.
Jak ocenić ryzyko wad genetycznych?
W trakcie badania oceniane są tzw markery chorób genetycznych. Są to specyficzne parametry możliwe do analizy jedynie w tym okresie ciąży tj. po ukończeniu 11 tygodni ciąży, nie później jednak niż 13 tygodni i 6 dni ciąży. Markery te podlegają ocenie statystycznej w połączeniu z wiekiem matki za pomocą specjalnego programu. Jako, że badanie powinno być wykonane zgodnie ze standardami, ważne jest aby wykonujący to badanie lekarz posiadał certyfikat do oceny wad genetycznych u płodu. Certyfikacją i szkoleniem zajmuje się Fundacja Medycyny Płodowej (The Fetal Medicine Foundation), której prekursorem jest prof. Nicolaides z Londynu.
Jak wykonywane jest badanie USG w 11-14 tygodniu ciąży?
Badanie to wykonywane jest przez powłoki brzuszne. Niekiedy istnieje konieczność użycia sondy przezpochwowej w celu bardziej dokładnej oceny płodu.
U kogo wykonywać takie badanie?
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczącego postępowania w zakresie diagnostyki prenatalnej (Kwiecień 2009) oraz rekomendacjami Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym (Grudzień 2011), badanie USG z oceną ryzyka wad genetycznych wraz z testem PAPPA należy wykonać u każdej ciężarnej.
Co się dzieje jeśli wynik badania jest nieprawidłowy?
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości u płodu, lekarz wyjaśni jakie są zagrożenia i skieruje na badanie wysokospecjalistyczne w ośrodku referencyjnym zajmującym się diagnostyką wad genetycznych, gdzie możliwe będzie wykonanie amniopunkcji (pobranie do badania płynu owodniowego).
Jak się przygotować do badania?
Na ogół nie potrzebne jest specjalne przygotowanie do badania.
Dodatkowe informacje:
Wywiad z dr Markiem Florczakiem
USG ciąży 20-22 tygodni
Badanie USG w 20-22 tygodniu ciąży to tzw USG połówkowe. Polega na szczegółowej ocenie rozwoju i anatomii płodu. Podczas tego badania możliwe jest wykrycie wad rozwojowych u płodu.
Jakie parametry są oceniane podczas badania?
Badanie USG połówkowe polega na ustaleniu stanu płodu na podstawie biometrii płodu:
- wymiaru dwuciemieniowego BPD
- obwodu główki płodu HC
- obwodu brzuszka płodu AC
- długości kości udowej płodu FL
- czynności serca płodu FHR
- oraz na podstawie oceny anatomii płodu
Podczas badania USG połówkowego możliwe jest ustalenie płci dziecka.
Co umożliwia badanie USG połówkowe?
Badanie USG połówkowe umożliwia wykrycie nieprawidłowości w rozwoju płodu takich jak:
- rozszczep kręgosłupa – nieprawidłowy rozwój kręgosłupa
- wady kończyn
- rozszczep wargi
- wady mózgu – m.in. bezmózgowie, wodogłowie
- wytrzewienie – nieprawidłowy rozwój brzucha charakteryzujący się obecnością np. żołądka, jelit czy wątroby na zewnątrz brzucha płodu
- przepuklina pępowinowa
- przepuklina przepony – ubytki w mięśniu przeponowym
- wady serca
- wady nerek
Czy badanie USG połówkowe jest bezpieczne?
Badanie USG uważane jest przez lekarzy za bezpieczne dla płodu i ciężarnej.
Jak wykonywane jest badanie połówkowe?
Badanie połówkowe wykonywane jest przez powłoki brzuszne. Niekiedy istnieje konieczność użycia sondy przezpochwowej w celu oceny długości szyjki macicy.
Co się dzieje jeśli wynik badania jest nieprawidłowy?
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości u płodu, lekarz wyjaśni jakie są zagrożenia i skieruje na badanie wysokospecjalistyczne w ośrodku referencyjnym zajmującym się diagnostyką i leczeniem patologii ciąży.
Jak się przygotować do badania?
Na ogół nie potrzebne jest specjalne przygotowanie do badania.
USG ciąży 3D/4D
Badanie USG 3D/4 D jest bardzo cennym uzupełnieniem badania dwuwymiarowego 2D. Dzięki technice trójwymiarowej możemy dokładnie ocenić płód oraz wnętrze macicy. Otrzymujemy piękny, wyraźny obraz dziecka, na którym przyszli rodzice mogą po raz pierwszy zobaczyć swoje maleństwo. Zdjęcia oraz nagranie z badania stanowią niezwykle cenną pamiątkę dla rodziców oraz dla dziecka.
Jakie parametry są oceniane podczas badania?
Badanie USG 3D/4D polega na ustaleniu budowy płodu. Oceniamy:
- anatomię płodu – twarzoczaszkę, kończyny, płeć
- czynności serca płodu FHR
Co umożliwia badanie USG połówkowe?
Badanie USG 3D/4D umożliwia wykrycie nieprawidłowości w rozwoju płodu takich jak:
- rozszczep kręgosłupa – nieprawidłowy rozwój kręgosłupa
- wady kończyn
- rozszczep wargi
- wytrzewienie – nieprawidłowy rozwój brzucha charakteryzujący się obecnością np. żołądka, jelit czy wątroby na zewnątrz brzucha płodu
- przepuklina pępowinowa
Wskazania do wykonania badania USG 3D/4 D cały czas ulegają rozszerzeniu.
Czy badanie USG 3D4D jest bezpieczne?
Badanie USG 3d/4D uważane jest przez lekarzy za bezpieczne dla płodu i ciężarnej.
Jak wykonywane jest badanie USG 3D/4D?
Badanie wykonywane jest przez powłoki brzuszne.
Dysponujemy najwyższej klasy aparatem USG Voluson E8 spełniającym najwyższe standardy diagnostyki obrazowej płodu.
Co się dzieje jeśli wynik badania jest nieprawidłowy?
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości u płodu, lekarz wyjaśni jakie są zagrożenia i skieruje na badanie wysokospecjalistyczne w ośrodku referencyjnym zajmującym się diagnostyką i leczeniem patologii ciąży.
Jak się przygotować do badania?
Na ogół nie potrzebne jest specjalne przygotowanie do badania.
UWAGA! Uprzejmie informujemy, że jakość obrazu USG płodu w technice tradycyjnej 2D (skala szarości), a także w technice trójwymiarowej 3D/4D zależna jest od wielu czynników, m.in.:
- ułożenia płodu wieku ciążowego
- ilości wód płodowych
- indywidualnej przezierności tkanek dla ultradźwięków (ilość tkanki tłuszczowej, właściwości tkanki łącznej)
- zastosowania kremów na skórę brzucha przed badaniem